"Κρόνος Χρόνος" της Βασιλικής Δραγούνη - Εκδόσεις
Συμπαντικές Διαδρομές
Κριτική Ελένη Παπαθανασοπούλου, Ε.Π.Ο.Κ.
Link:
https://www.epok.gr/2025/07/blog-post.html
ΧΡΟΝΟΣ ΚΡΟΝΟΣ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΡΑΓΟΥΝΗ
Η Βασιλική Δραγούνη έχει σπουδάσει αγγλική λογοτεχνία,
συγκριτική λογοτεχνία και έχει μεταπτυχιακό στις ευρωπαϊκές σπουδές. Είναι
πολυγραφότατη και έχει εκδώσει πολλές συλλογές ποιημάτων και διηγημάτων.
Το βιβλίο της ΧΡΟΝΟΣ ΚΡΟΝΟΣ περιλαμβάνει ενενήντα
ποιήματα. Σε αυτά με σουρεαλιστική γραφή ζωγραφίζει με μελανά χρώματα έναν
αποκαλυπτικό και μετα-αποκαλυπτικό κόσμο που επιχειρεί να περιγράψει τα
πεπρωμένα των περιπετειών της ανθρώπινης ψυχής και του κόσμου που δημιούργησε.
Χρησιμοποιώντας δυνατές εικόνες, μεταφορές που ξαφνιάζουν, αντιθέσεις και
οξύμωρα, όπως όταν γράφει “τα υγρά αμαρτήματα της νύχτας αιωρούνται στο
σκοτεινό φως”, καταφέρνει να εκπλήσσει τον αναγνώστη και να διατηρεί ζωηρό το ενδιαφέρον του. Οι εικόνες που δημιουργεί
εκτείνονται από την απαρχή του σύμπαντος και στην συνέχεια από την γη των
δεινοσαύρων μέχρι τα όρια των γαλαξιών και του διαστήματος. Ο χρόνος, ως εκ
τούτου, είναι άπειρος, ρευστός, ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια και όρια, γίνεται
άχρονος.
Για παράδειγμα το ποίημα ΕΙΔΗ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ αποτελεί ένα
είδος κοσμογονίας που ξεκινά από την απαρχή όλων των πραγμάτων και καταλήγει
στην δημιουργία του ανθρώπου, ο οποίος τελικά ως είδος αμφισβητεί τα πάντα και
αμφισβητείται και ο ίδιος από τον εαυτό του. Στις πιο δυστοπικές περιγραφές της
ποιήτριας “η γονιδιακή πισίνα έχει γίνει ένας βάλτος γεμάτος με όξινη βροχή,
νεκρές γάτες και χλώριο” και “.. η λογική είναι άστεγη / περιπλανιέται σε
δρόμους με αμυδρά φώτα / πίνοντας βότκα από ένα σπασμένο μπουκάλι / πίσω από
υποβαθμισμένα μπαρ”.
Η αμφισβήτηση διαπνέει το έργο απ’ άκρη σ’ άκρη. Για
παράδειγμα, υπάρχει, λέει η ποιήτρια ένας θεός, αλλά χιλιάδες εκδοχές “για την
μέγιστη δυνατή χρήση του ουράνιου πεδίου”. Στη συνέχεια αναρωτιέται τι θα
συνέβαινε αν η γέννηση του Χριστού ήταν ήδη η δευτέρα παρουσία του. Υπάρχει
ελεύθερη βούληση; Και αυτό τίθεται υπό αμφισβήτηση. Ναι, απαντά η Βασιλική Δραγούνη, “έχουμε ελεύθερη
επιλογή / κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του εφικτού όπως και ελεύθερη βούληση / άρα
κανείς δεν πρέπει να παραπονιέται”.
Συχνά το ίδιο το νόημα του τι σημαίνει “άνθρωπος” αμφισβητείται και
επερωτάται με ιδιαίτερα δυνατές εικόνες, που συγκλονίζουν όπως “μεταχειρισμένα
εγώ / κρέμονταν σε κεκλιμένες στέγες / έτοιμα προς πώληση”.
Η ποιήτρια με τον δυνατό της στίχο δεν σταματά να θέτει πολυεπίπεδα ερωτήματα
υπαρξιακής φύσης όπως όταν γράφει “Υπαρξιακά μυστήρια και αινίγματα που
καταδιώκουν το είδος μας… ανακαλύψαμε πως η φωτιά / εξακολουθεί να είναι ο δημιουργός / των
παραληρηματικών σκιών / που κάνουν το σκοτάδι μέσα μας / πιο σκοτεινό”.
Οι αντιξοότητες της ύπαρξης κορυφώνονται με ερωτήματα που
αφορούν την ζωντανότητα και την θνησιμότητα, όπως όταν ρωτά με μια εκπληκτική
αμεσότητα: “Θάνατε, είχες ποτέ σάρκα στα κόκαλά σου;”
Τελικά ο ίδιος ο
χρόνος μοιάζει άχρονος, ρευστός και ταυτόχρονα μη ρέων: “ο Χρόνος χαράζει ένα
σκοτεινό χαμόγελο στα χείλη της αβύσσου”, λέει η ποιήτρια, και “Το κοσμικό φως
άναψε / κάποια μέρα θα σβήσει όπως ορίζει η εντροπία / για να
επαναχρησιμοποιηθεί πολλαπλά / για
άγνωστο χρόνο”. “Κοράκι, βλέπεις άραγε τον ποταμό του ουρανού / να αργοκυλά σαν
Χρόνος από πάνω μας / αφήνοντας ανεπανόρθωτες λακούβες;”. Ας μην ξεχνάμε ότι
κατά μία ερμηνεία, ο Κρόνος είναι ο Χρόνος που καταπίνει τα παιδιά του.
