Πέμπτη 21 Μαρτίου 2019

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ: ΜΙΑ ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ ΣΧΕΣΗ

Η γνωστή ρήση του αρχαίου λυρικού ποιητή Σιμωνίδη του Κείου «Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν», δηλαδή ότι η ποίηση είναι ζωγραφική που μιλά και η ζωγραφική ποίηση που σιωπά, διατρέχει τους αιώνες και φθάνοντας μέχρι τις μέρες μας εξακολουθεί να συνοψίζει με τον τρόπο της μιαν αρχετυπική σύζευξη. Η σχέση του λόγου με την εικόνα, σχέση παραλληλίας, τομής αλλά και αντίθεσης, προκάλεσε ποικίλες συζητήσεις για την προτεραιότητα ή την κυριαρχία της κάθε πλευράς αλλά ακόμη και ποικίλες εκδοχές συνύπαρξής τους.

Περαιτέρω, η εικονιστική οντολογία της ποίησης πιστοποιεί αυτήν την αλληλεπιδρώσα σχέση ανάμεσα σε κάποτε μη διακριτά στοιχεία. Η αντίληψη ότι «η ποίηση είναι σκέψη με εικόνες» -όπου μάλιστα οι εικόνες βοηθούν στην ερμηνεία του λόγου- εξέφρασε κυρίως τη συμβολιστική σχολή, διαπέρασε ωστόσο σε μεγάλο βαθμό και το συλλογικό ασυνείδητο απλουστεύοντας την ποιητική διαδικασία. Από την άλλη, ακόμη και στη φορμαλιστική κριτική που αντιτάχθηκε σ’ αυτήν την αντίληψη, δεν λείπει ο ρόλος της εικόνας στην ποίηση που απλώς καθίσταται διαφορετικός, καθώς ιδιαίτερα η μοντερνιστική εικονοπλασία μάλλον αντίκειται παρά αναπαράγει την εικόνα της πραγματικότητας.

Με δεδομένα τη φαντασία και την πραγματικότητα οι εικόνες, ζωγραφικές και  ποιητικές μαζί, κρατούν μέχρι σήμερα  ανοιχτό τον εσωτερικό τους διάλογο. Η γλώσσα τους μπορεί κατά τις εξελίξεις των καιρών να αλλάζει,  το ζήτημα όμως παραμένει ίδιο: ο κόσμος μας και το νόημα του.

Στην ατέρμονη, περιπετειώδη περιπλάνηση του ανθρώπου προς αναζήτηση του νοήματος, ποίηση και ζωγραφική φωτίζουν διττά πλευρές της άλλης εσώτερης φύσης των πραγμάτων, υπαρκτής στον χώρο της  φαντασίας. Οι αποκαλυπτικές στιγμές που προκύπτουν  από αυτή τη διαφώτιση καταπραΰνουν την ανθρώπινη ψυχή και την συμφιλιώνουν με την ατελή αντικειμενική   πραγματικότητα. Το νοούμενο είναι ότι πέρα από την περιορισμένη όψη των φαινομένων υπάρχει ένας άλλος κόσμος, ενδόμυχος, αρμονικός, ποιητικός.

Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να περιπλανηθεί στα εσωτερικά του τοπία και να χαρεί την υψηλή αισθητική των θεμάτων τα οποία διαχέονται στο χαρτί, αναδιπλώνονται, ανάγονται σε ένα πολυσήμαντο μεταφορικό επίπεδο και μας μεταφέρουν σε χρόνους εντός και εκτός, αλλά πάντα επί τα αυτά…

Βασιλική Δραγούνη

Project created by Λίζα Γιαννούρη
Organizer Page: Σύγχρονοι Έλληνες Ποιητές

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.