Συνέντευξη με την συγγραφέα Βασιλική Δραγούνη για την παρουσίαση του βιβλίου της «Η Κραυγή του Μανδραγόρα» στο Λογοτεχνικό φεστιβάλ Όψεις του Φανταστικού
Link: https://www.facebook.com/share/p/1D7EZ4JHwA/?mibextid=wwXIfr
Στις 1 Ιουνίου θα
διοργανωθεί στην Αθήνα το λογοτεχνικό φεστιβάλ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥ
από τις 13:00 το
μεσημέρι στο RockWood, Βασ. Ηρακλείου
2 και Πατησίων, δίπλα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η γιορτή της Λογοτεχνίας
του Φανταστικού που έγινε θεσμός!
Με την ευκαιρία
του φεστιβάλ πήραμε μια σειρά από συνεντεύξεις με τους συγγραφείς για να τους
γνωρίσετε καλύτερα.
Τι σημαίνει για
εσάς η συμμετοχή στο φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού"; Πώς νιώθετε
που παρουσιάζετε το έργο σας σε αυτή τη γιορτή της φανταστικής λογοτεχνίας;
Απάντηση:
Το να βρίσκομαι
και να συμμετέχω στο φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού", ανάμεσα σε
ανθρώπους που αγαπούν τη φαντασία, τους μύθους και τις λέξεις όσο κι εγώ, είναι
μια εμπειρία συγκινητική. Αυτό το έργο μου, όπως και όλα τα προηγούμενα,
γεννήθηκε από τη βαθιά ανάγκη μου να φανταστώ άλλους κόσμους, αλλά και να
κατανοήσω λίγο καλύτερα τον δικό μας.
Νιώθω τιμή, χαρά
και -δεν θα το κρύψω- και λίγη αγωνία, γιατί κάθε φορά που ένας συγγραφέας
μοιράζεται την ιστορία του, αποκαλύπτει ένα κομμάτι του εαυτού του.
Εύχομαι οι
σελίδες μου να σας ταξιδέψουν, να σας αγγίξουν ή έστω να σας κάνουν για λίγο να
πιστέψετε σε κάτι πέρα από το συνηθισμένο.
Μιλήστε μας για
το βιβλίο που θα παρουσιάσετε. Ποιο είναι το θέμα του και ποια ήταν η έμπνευση
πίσω από αυτό;
Απάντηση:
«Η Κραυγή του
Μανδραγόρα» είναι μία ποιητική συλλογή εμπνευσμένη από τον αρχέγονο φόβο και τη
γοητεία που περιβάλλουν το ομώνυμο μυθικό φυτό. Μέσα από τα ποιήματα που την
αποτελούν, αποτυπώνεται η φθορά του φυσικού κόσμου και η σπαρακτική του φωνή: η
άναρθρη, μα επίμονη κραυγή ενός πλανήτη που αποκόπτεται από τις ρίζες του.
Κάθε ποίημα είναι
ένα θραύσμα θρήνου, αλλά και μνήμης. Μια προειδοποίηση, αλλά και μια πράξη
αντίστασης απέναντι στη λήθη. Ακόμη και μέσα στην απελπισία υπάρχει μια
παράξενη ομορφιά - γιατί μια κραυγή είναι πάνω απ’ όλα απόδειξη ζωής.
Η συλλογή αυτή
γεννήθηκε από την ανάγκη να μιλήσουμε για την εξαφάνιση, αλλά και να θυμηθούμε όλα
όσα αξίζουν να σωθούν.
Ποιο στοιχείο του
βιβλίου σας θεωρείτε ότι θα αγγίξει περισσότερο το κοινό του φεστιβάλ;
Απάντηση:
Πιστεύω πως αυτό
που θα αγγίξει περισσότερο το κοινό είναι η κραυγή του ίδιου του μανδραγόρα -
μια κραυγή που δεν είναι ανθρώπινη, αλλά καταφέρνει να εκφράσει πολύ ανθρώπινα
συναισθήματα: απώλεια, ενοχή, θλίψη, ελπίδα.
Οι φίλοι της
φανταστικής λογοτεχνίας συχνά αγαπούν τα σκοτεινά σύμβολα, τους αρχαίους μύθους
και την αλληγορία. Ο μανδραγόρας, ως ον μυθικό και γήινο ταυτόχρονα, λειτουργεί
ως γέφυρα ανάμεσα στη μαγεία και την οικολογική πραγματικότητα.
Το φεστιβάλ
συγκεντρώνει συγγραφείς και αναγνώστες της λογοτεχνίας του φανταστικού. Τι σας
ελκύει σε αυτό το είδος;
Απάντηση:
Η φανταστική
λογοτεχνία με ελκύει γιατί τολμά να πει την αλήθεια μέσα από το ψέμα. Μέσα από
κόσμους ανύπαρκτους, φανερώνει τις πιο βαθιές αλήθειες της ανθρώπινης
εμπειρίας: τον φόβο, την ελπίδα, την απώλεια, την ανάγκη για νόημα.
Με συγκινεί γιατί
δεν περιορίζεται από το «ρεαλιστικό», αλλά κινείται σε επίπεδα συμβολικά,
μυθικά, αρχέγονα. Εκεί όπου οι λέξεις γίνονται σύμβολα και οι ιστορίες μύθοι.
Ειδικά σε μια
εποχή κρίσης -οικολογικής, υπαρξιακής, πνευματικής- η φανταστική λογοτεχνία μας
δίνει το εργαλείο να ονειρευτούμε εναλλακτικές πραγματικότητες, να φανταστούμε
νέους τρόπους να υπάρχουμε ή ακόμη και να μας προειδοποιήσει για το τι
κινδυνεύει να χαθεί.
Είναι ένα είδος
που δεν αποστρέφεται το σκοτάδι, αλλά το μετατρέπει σε αφήγηση. Και μέσα στην
αφήγηση, βρίσκουμε κάποιες φορές τη λύτρωση.
Ποια ήταν η
μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε κατά τη συγγραφή του συγκεκριμένου
έργου;
Απάντηση:
Η μεγαλύτερη
πρόκληση κατά τη συγγραφή της «Κραυγής του Μανδραγόρα» ήταν να δώσω φωνή σε
κάτι που, από τη φύση του, είναι άφωνο - στο φυτό που εξαφανίζεται,
στο έδαφος που στεγνώνει, στο δάσος που σωπαίνει.
Ήθελα να
αποτυπώσω τον θρήνο της φύσης χωρίς να πέσω ούτε στην παγίδα της
διδακτικότητας, ούτε σε μια ψυχρή καταγραφή της καταστροφής. Αναζητούσα μια
ισορροπία ανάμεσα στη συμβολικότητα και τη συναισθηματική αλήθεια, ανάμεσα στο
μύθο και την οικολογική πραγματικότητα.
Ήταν επίσης
πρόκληση το να γράφω για την απώλεια χωρίς να παραιτούμαι από την ομορφιά. Γιατί
ακόμη και στην πιο σπαρακτική κραυγή, υπάρχει κάτι ποιητικό - και αυτό ακριβώς ήθελα
να αναδείξω.
Πώς βλέπετε την
πορεία της φανταστικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα; Θεωρείτε ότι τέτοιες
διοργανώσεις ενισχύουν το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού;
Απάντηση:
Η φανταστική
λογοτεχνία στην Ελλάδα γνωρίζει πλέον μια ώριμη αναγέννηση. Βλέπουμε όλο και
περισσότερους δημιουργούς να εξερευνούν αυτό το είδος με σοβαρότητα και
ευαισθησία, και το κοινό να ανταποκρίνεται με ενθουσιασμό.
Ίσως γιατί, σε
μια εποχή κρίσεων, η φαντασία γίνεται τρόπος κατανόησης και υπέρβασης της
πραγματικότητας. Το κοινό διψά για ιστορίες που δεν περιορίζονται, αλλά
ανοίγουν εσωτερικούς και εξωτερικούς κόσμους.
Τέτοιες
διοργανώσεις όπως το φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού", είναι
πολύτιμες. Όχι μόνο γιατί ενισχύουν το ενδιαφέρον του κοινού αλλά γιατί χτίζουν
κοινότητες, δίνουν χώρο σε συγγραφείς και αναγνώστες να συναντηθούν, να
ανταλλάξουν ιδέες, να νιώσουν πως ανήκουν σε έναν ζωντανό, δημιουργικό χώρο.
Το φανταστικό
στην Ελλάδα είναι φωνή - μια φωνή που όλο και περισσότεροι ακούν.
Τι ελπίζετε να
κερδίσει το κοινό από την παρουσία σας και το βιβλίο σας;
Απάντηση:
Ελπίζω το κοινό να
κρατήσει όχι μόνο λέξεις αλλά μια αίσθηση, μια αίσθηση πως άκουσε κάτι που ίσως
δεν είχε σκεφτεί να ακούσει: τη φωνή της φύσης, τη θλίψη της, την επιμονή της.
Αν μέσα από τα
ποιήματα της «Κραυγής του Μανδραγόρα» ο αναγνώστης νιώσει έστω και για λίγο πιο
συνδεδεμένος με τον κόσμο γύρω του - με τη γη, με τη φύση, με τη μνήμη της απώλειας,
τότε ίσως κάτι μικρό αλλά σημαντικό έχει κερδηθεί.
Η ποίηση δεν
αλλάζει τον κόσμο από μόνη της αλλά μπορεί να προσφέρει έναν χώρο για στοχασμό,
συγκίνηση και, ίσως, μια νέα ματιά. Και αυτό είναι μια αρχή.
Υπάρχει κάποιο
απόσπασμα από το έργο σας που θα θέλατε να μοιραστείτε με το κοινό και γιατί;
Απάντηση:
Ναι, θα ήθελα να μοιραστώ τους στίχους του
ποιήματος Eφήμερη στιγμή:
Καλοκαίρι τώρα
κι όλα ακέραια στο ημίφως
που τέμνει αδιάκοπα
τα σκοτεινά παράθυρα του χθες
απ’ όπου οι θλίψεις ατενίζουν
τις στιγμές.
Κι όλα τα δέντρα
πληγώνονται στον τοίχο
κι ο τυφλός άνεμος σκορπίζει
την εφήμερη στιγμή
μα οι στάχτες
είναι πάντα εκεί.
Θα ήθελα να
μοιραστώ αυτό το ποίημα με το κοινό, γιατί θυμίζει ότι οι πιο δυνατές ιστορίες
είναι αυτές που πηγάζουν από την ίδια την ανθρώπινη εμπειρία - τον χρόνο, τη
θλίψη, την ομορφιά που κρύβεται μέσα στην απώλεια.
Κάτι τελευταίο
που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Απάντηση:
Ναι, θα ήθελα να
υπενθυμίσω πως ο κόσμος που χάνεται δεν είναι κάτι έξω από εμάς,
αλλά κομμάτι μας. Και πως μέσα από την ποίηση -ακόμη και την πιο σκοτεινή-
μπορεί να υπάρξει μία αχνή, αλλά πολύτιμη ελπίδα.
Σας ευχαριστώ
πολύ.