ΜΕΤΑΒΑΣΗ
"Μετάβαση" είναι η μόνη απάντηση
στα ερωτήματα που θέσαμε
στον περασμένο-ξεχασμένο χρόνο,
γεμάτο από κρύα γεγονότα και λογομαχίες
και νέες λέξεις, φτιαγμένες απ' την πέτρα των παλιών.
Μόνο μετάβαση! Αντίγραφα των εννοιών
που επιβάλλαμε στους εαυτούς μας την ώρα του λυκόφωτος,
τραγούδια των πουλιών στο κρύο φως του χρόνου,
γυάλινοι τοίχοι των ετών που σπάνε γύρω μας
και τους περνάμε αψηφώντας ματωμένα θραύσματα
που παρασύρονται στη λήθη.
Βασιλική Δραγούνη
ΤΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Πήγε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στα γραφεία της
εφημερίδας «Ἀκρόπολις» για να παραδώσει ένα χριστουγεννιάτικο διήγημα. Ο
Σταμάτης Σταματίου δεν τον αναγνώρισε και μάλιστα σχημάτισε την εντύπωση ότι
ήταν κάποιος άπορος που πήγε να πάρει τις δέκα δραχμές για τα Χριστούγεννα,
όπως όλοι οι φτωχοί της εποχής. Ο Παπαδιαμάντης τις πήρε, αλλά ήθελε να δώσει
και το κείμενό του. Ακολουθεί ο χαρακτηριστικός διάλογος, όπως τον κατέγραψε ο
Σταματίου:
– Κι᾿ αὐτά τί νά τά κάμω; Δέν τά θέλετε;
Καί μοῦ ἔδειχνε κάτι χαρτιά. Νόμισα πώς ἦταν πιστοποιητικά ἀπορίας.
– Κράτησέ τα, τοῦ εἶπα, εμᾶς δέν μᾶς χρειάζονται.
Ἐσείστηκε, λυγίστηκε ὀλίγο, ἔκανε, σκυφτός νά φύγῃ, ξαναγύρισε.
– Τότε ἀφοῦ δὲν σᾶς χρειάζονται αὐτά, ἐγώ μέ τί δικαίωμα θὰ πληρωθῶ;
– Δέν πειράζει, ἀρκούμεθα εἰς τόν λόγον σας. Χριστούγεννα εἶναι τώρα.
– Ναί, ἀλλὰ ἂν δὲν πάρετε αὐτά, ἐγώ δέν μπορῶ νά πάρω χρήματα.
– Μά δέν τά παίρνετε ἐσεῖς τά χρήματα, σᾶς τά δίνουμε ἐμεῖς!…
– Έ, τότε, πᾶρτε κι᾿ ἐσεῖς ἐτοῦτα πού μοῦ τά ζητήσατε.
Καί τά ἄφησε σιγά καί μαλακά ἀπάνω στό τραπέζι.
Ἐσκέφθηκα, μήπως τοῦ ζήτησε τίποτα πιστοποιητικά τό λογιστήριο.
– Μά τί εἶναι, ἐπί τέλους αὐτά, τοῦ λέω, πού πρέπει ἀπαραιτήτως νά τά
πάρουμε;
– Τό διήγημα τῶν Χριστουγέννων, πού μοῦ ἐζητήσατε.
– Τό διήγημα τῶν Χριστουγέννων… καί ποιός εἶσθε σεῖς;
– Ο Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης!
– Ο ἴδιος;
– Ο ἴδιος καί ὁλόκληρος!
Ἔπεσε τό ταβάνι καί μέ πλάκωσε, ἡ πέννα ἔφυγε ἀπό τά
χέρια μου, ὅλα ἐκεῖ μέσα, εἰκόνες, καρέκλες, βιβλία, ἐφημερίδες, σάν νά
στροβιλίσθηκαν γύρω μου καὶ ἔκανα ὥρα νά συνέλθω.
Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης! Αὐτός ὁ πρίγκηψ τῶν Ἑλλήνων
λογογράφων, πού τόν φανταζόμουνα ἀκτινοβολοῦντα, γελαστόν, ὡραῖον,
καλοντυμένον, εὐτυχῆ, γεμάτον ἐγωϊσμόν, ἀέρα καί μεγαλοπρέπεια, αὐτός!… Αὐτὸς ὁ
μαλακός, ὁ καλός, ὁ δειλός, ὁ φοβισμένος, καί τσαλακωμένος ἄνθρωπος, πού
στεκότανε μέ συστολή μαθητοῦ ἐπιμελοῦς, ἐκεῖ ἐνώπιόν μου!…
Αὐτός, πού μᾶς ἔδωκε γλύκες πνευματικές καί συγκινήσεις
ψυχικές, πού ἀνιστόρησε κόσμους θαλασσινούς, κι᾿ ἐζωντάνεψε, ἐμπρός μας, ἀνθρώπους
μακρυνούς κι᾿ ἀγνώστους, πού τούς ἔκαμε δικούς μας, ἐντελῶς δικούς μας, σάν νά
περάσαμε μιά ζωή μαζί, αὐτός σέ μιά τέτοια κατάστασι, ἐκεῖ ἐνώπιόν μου!…
Τοῦ ἕσφιξα τό χέρι χωρίς νά ἠμπορῶ οὔτε μιά λέξι νά
προφέρω. Ἀπό τήν ταραχή μου καί τή σαστιμάρα μου οὔτε τό φῶς δέν ἄναψα. Αἰσθάνθηκα
ἕνα τρεμουλιαστό χέρι να σφίγγῃ τό δικό μου καί τόν ἔχασα μέσα εἰς τό σκοτάδι… Ἔμεινε
ὅμως πίσω μιά μοσχοβολιὰ κηριοῦ πού λυώνει ἐμπρός στίς ἅγιες εἰκόνες, κάτι ἀπό
τοῦ καντηλιοῦ τό σβύσιμο, κάτι ἀπό θυμιατοῦ πέρασμα μακρυνό, μακρυνό πολύ…
Πηγή: Ανοικτή Βιβλιοθήκη
https://www.openbook.gr/tag/alexandros-papadiamantis/
HOLY FLAME
Μέσα στην χάρτινη
σακούλα δεν μπορούμε
να διατηρήσουμε την
ανοιχτή φλόγα των κεριών
για να φωτίσουμε τον
δρόμο, καθώς η τσάντα
θα μετατραπεί σε στάχτη
και εμείς θα πρέπει
να επαναπροσδιορίσουμε
τους νόμους ενός κόσμου
διαμορφωμένου από τις
δικές μας αναπόδεικτες
διατυπώσεις.
Βασιλική Δραγούνη
Ο ΤΟΙΧΟΣ ΕΙΧΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ
Γραμμή οριοθέτησης απλή,
συμπαγής και ακαθόριστη
εισέρχεται δυναμικά στον κοινόχρηστο χώρο.
Πολιτικές φιλοσοφίες, αντικρουόμενες ιδεολογίες,
αισθήσεις, παραισθήσεις, ευχές και προσευχές,
δημόσια τέχνη.
Μια μακρά ιστορία στον τοίχο, μια σειρά από βήματα,
καθημερινές παρεκτροπές και αποδοκιμασίες,
δείκτες βαρύτητας της ύπαρξης,
αποτυπώματα κοινότητας,
αληθινή μαγεία.
Οι αναμνήσεις καταγράφονται στον τοίχο.
Βασιλική Δραγούνη
Graffiti:
"Praying for us" by Manolis Anastasakos and the Kretsis bros. The
artists took the idea from the famous painting ''The praying hands'' by
Albrecht Durer... Omonoia, Athens.
ΕΝΕΔΡΑ
Παρακάμπτοντας το χρόνο
που κυματίζει από τα
δέντρα,
τις μικρές ψυχές των
φύλλων,
τις καταλήξεις που
άρχισαν αργά,
τα πράγματα που έρχονται
και φεύγουν
με επίγνωση, με
προσδοκία και με φόβο -
δικαιολογημένο και
ανεπαίσθητο,
ο κυνηγός καταδιώκει το
μοναχικό ελάφι
λίγο μετά από την
ανατολή του ήλιου.
Το κάθε βήμα θρυμματίζει
νεκρά φύλλα.
Το κάθε βήμα σπάει ένα
κλαδί.
Βασιλική
Δραγούνη
ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗ
Τι ήχος είναι αυτός που εκτείνεται λεπτός
σαν κάποια νότα από παλιό βιολί
που αναδεύει τον αέρα
και αναζητά τη διάθεση που λείπει
κι όμως τη βρίσκει, τελικά, τη βρίσκει.
Κι έτσι ξοδεύεται χωρίς ανάκτηση ο καιρός
κι η λήθη ακούει, αν και κλείνει με τα χέρια της
σφιχτά τα αυτιά της διαρκώς, για να φιλτράρει
ό,τι διεκδικεί η μνήμη
για κάτι που νοιαζόταν μα το άφησε να φύγει.
Βασιλική Δραγούνη
ΧΑΡΑ
Στο όνειρο έπρεπε να απαγγείλουμε ένα ποίημα
με τίτλο που δεν είχαμε ποτέ ακούσει
μα δεν υπήρχαν λόγια, μόνο μια φλόγα που σιγότρεμε
τσαλακωμένη στο ημιδιαφανές σκοτάδι.
Σε μια γωνιά του ονείρου
ένα σεντούκι θησαυρού φυλακισμένο σε έλατο,
γεμάτο μυστικά και ξεχασμένα πράγματα:
παλιές φωτογραφίες, ιριδίζοντα φτερά,
βιβλία ξωτικών, χάρτες χαμένων ηπείρων
και παιδικά ενθυμήματα που αγαπήσαμε
κι εγκαταλείψαμε αμετάκλητα. Κι ο τίτλος του: "Χαρά".
Χωρίς κανένα ποίημα.
Βασιλική Δραγούνη
ΛΕΥΚΗ ΘΑΜΠΑΔΑ
Θα μπορούσε να είναι μια περιπλανώμενη ελάχιστη πνοή,
η σκιά των δέντρων σε νερόλακκο,
τα φυλλώδη κλαδιά, πυκνά σαν καμουφλάζ.
Θα μπορούσε να είναι το λευκό της σκέψης
στην πιο αρχετυπική του έννοια - αυτή η λευκή θαμπάδα
θα μπορούσε να είναι η τέχνη στο αποκορύφωμά της.
Χωρίς βάθος ορίζοντα εδώ - μόνο η εντύπωση του βάθους.
Όλα ασφαλή ως πιθανότητα.
Βασιλική Δραγούνη
"ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΦΟΡΙΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ" - ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΙΚΡΩΝ ΙΣΤΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΔΡΑΓΟΥΝΗ
172
ανατρεπτικές αφηγήσεις ενηλικίωσης αλλά και επιστροφής στον σκληρό κόσμο της
παιδικής ηλικίας, στις οποίες κυριαρχούν αφενός η περιγραφή μιας
καθημερινότητας εκ πρώτης όψεως οικείας που όμως υποσκάπτεται από τη διαβρωτική
δύναμη του μεταφυσικού στοιχείου και αφετέρου ψυχικές καταστάσεις που
προσλαμβάνουν συμβολικές διαστάσεις, κατορθώνοντας τελικά να διαρρήξουν τα
δεσμά της καθημερινότητας.
Οι
ήρωες είναι απλοί άνθρωποι με αρχετυπικό βάθος ενώ η φθορά, η απουσία, η
επιθυμία, η μοναξιά και η συναισθηματική στέρηση είναι οι μεγάλοι πρωταγωνιστές
σε αυτές τις μικρές ιστορίες, που κινούνται ανάμεσα στα εύθραυστα όρια μεταξύ
αστικής πραγματικότητας και εφιαλτικής πανανθρώπινης φαντασίας.
Βασιλική Δραγούνη
Από τον πρόλογο του βιβλίου "Το κόκκινο φοριέται στην καρδιά", Εκδόσεις Πνοές Λόγου και Τέχνης, Αθήνα, 2020
ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΕΝΕΙ
Ο πλανήτης λάμπει
πίσω από τα φεγγάρια του
Δία,
μέσα από τα αποπνικτικά
δαχτυλίδια του Κρόνου,
γύρω από τον σκοτεινό
μας Ήλιο.
Ο Ποσειδώνας
είναι απλώς ένας ρούνος
εγκαταλειμμένος
σε μια κοσμική θάλασσα.
Δισεκατομμύρια χρόνια
από τότε
που δονήθηκε η Γη
αυτό που μένει είναι η
μνήμη
στο βωμό της ζωής.
Βασιλική Δραγούνη
ΟΙ ΠΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ
Κοιτάζουμε μπροστά
για το θαυμαστό
καινούργιο μήνυμα
που θα μας οδηγήσει προς
τα εμπρός,
για έναν νέο κόσμο που
θα εκπληρώσει
τη χάρη που μας λίκνισε
κατά την γέννηση.
Οι πόρτες της αντίληψης
ανοίγουν
καθώς ψυχή τε και σώματι
βαδίζουμε
προς το επόμενο άγνωστο
με πρόσωπο πειθήνιο και
κενό,
στρεβλωμένο από τα γήινα
και μυστικιστικά ενδιάμεσα
κι από την ουτοπική
αλήθεια
που ονομάζαμε γαλήνη.
Σίγουρα, οι άνθρωποι,
είμαστε φτιαγμένοι
για τέτοιες συναντήσεις.
Βασιλική
Δραγούνη
ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΟΙ ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΕΣ
Το σκάφανδρο του
αστροναύτη ήταν μια γυάλα
και το σακίδιο ώμου του
τα βράγχια ενός
μεταφορικού ψαριού.
Ένα δισεκατομμύριο μίλια
μακριά,
το θείο βρέφος κοπανά
ένα πιάνο
ενώ η μητέρα του θρηνεί
στο φόντο
για τη σωτηρία κάποιων τιμωρητικών
ψυχών.
Μέσα απ' τον κυρτό
καθρέφτη
βλέπουμε σε υπνωτική
κίνηση
τους τρόμους από τα βάθη
του χώρου
και τον αστροναύτη που βαδίζει
κολυμπώντας,
γεμίζοντας με σκονισμένα ίχνη
τη στιγμή της φήμης του.
Κι αυτό είναι ένα μικρό
βήμα για τον άνθρωπο
μα αν κρίνεις ένα ψάρι
από την ικανότητά του
να ανέβει σε ένα δέντρο,
τότε μπορείς επακριβώς να
φανταστείς
πόσοι νευρώνες κάνουν
πάρτι
πάνω σε έναν κρατήρα
απόλυτης ερήμωσης.
Βασιλική
Δραγούνη
"Πού σε βρίσκει η Ποίηση;"
"Η Ποίηση με βρίσκει στις μύχιες πτυχές κεντρικών θεμάτων
που ταλανίζουν τον άνθρωπο όπως η μοναξιά, η αλλοτρίωση, η αβεβαιότητα, η
κλονισμένη για την πραγμάτωση των ελπίδων πίστη, η κοινή των θνητών μοίρα, ο
θάνατος - είτε ως τραυματική μνήμη είτε ως αναπόφευκτη προοπτική του εφήμερου,
η μεταφυσική αγωνία για την ύπαρξη, η φθορά που επιφέρει το πέρασμα του χρόνου,
η άμεση καταγραφή των συναισθημάτων όπως τα υπαγορεύει η μνήμη, αλλά και το
αντίπαλο δέος - η λήθη.
Η Ποίηση με βρίσκει στη νοηματική αντίστιξη εννοιών όπως
φως και σκοτάδι, γνώση και άγνοια, αφθαρσία και φθορά, λέξεις αντίθετες και με
διαφορετικά στοιχεία που αντικατοπτρίζουν την ατέρμονη διαμάχη ανάμεσα στο καλό
και το κακό. Δεδομένου ότι το σκοτάδι είναι η άλλη πλευρά του φωτός καθώς και
ότι τα πάντα είναι μεταβάσεις από το φως στο σκοτάδι και αντίστροφα, η Ποίηση
με βρίσκει στην προσπάθεια, στα όρια του εφικτού, να πραγματοποιήσω ή
τουλάχιστον να υπονοήσω διαδρομές στο φως, μέσα από προσεγγίσεις και απόπειρες
μικρών συνεχών κατολισθήσεων, διακινδυνεύοντας το απόλυτο σκοτάδι, το οποίο
ελλοχεύει πάντα ένα βήμα πέρα από κάθε ποιητική υπέρβαση."
Βασιλική
Δραγούνη
Από την
ποιητική Ανθολογία Λογοτεχνικός Διαγωνισμός "Νίκος Καζαντζάκης" -
Ποιήματα, Εκδόσεις Ραδάμανθυς, 2020
ΕΚΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ
Φανάρια εκτός συγχρονισμού:
μια ολισθηρή μέρα στη βροχή
λιώνει σε θολές εικόνες
κάτω από βρεγμένα φώτα -
η κηλίδα του κόκκινου,
το αναποφάσιστο πορτοκαλί,
το γρήγορο πράσινο,
μια αέναη εξόρμηση κατάστικτη
από διάσπαρτες ομπρέλες
που στραβώνουν στην προσπάθεια
να ανταγωνιστούν το χρόνο.
Βασιλική
Δραγούνη
ΑΝΝΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΒΡΟΧΗ
Άννα δεν είναι η βροχή
που σου χαράκωσε το βλέμμα
Είναι που είσαι μοναχή
κι αν τ’ αρνηθείς θα είναι ψέμα
Ξέρω, ξέρω το δάκρυ το καυτό
άμα το δω σε μάτια ξένα
Άννα γιατί να σου κρυφτώ
είμαι μονάχος σαν κι εσένα
Έλα λοιπόν και μην αργείς,
μα σε παρακαλώ μονάχα
Πες ότι θες όμως μην πεις,
πως μ’ έχεις αγαπήσει τάχα.
Άννα οι άνθρωποι πονούν
και τους φοβίζει το σκοτάδι
Πόσοι για αγάπη δεν μιλούν
για να περάσουν ένα βράδυ
Πόσοι δεν λένε σ’ αγαπώ
και το ξεχνάνε μόλις φέξει
Άννα ποτέ δεν θα στην πω
αν δεν την νιώσω αυτή τη λέξη
Έλα λοιπόν και μην αργείς,
μα σε παρακαλώ μονάχα
Πες ότι θες όμως μην πεις,
πως μ’ έχεις αγαπήσει τάχα...
Στίχοι : Γιάννης Καλαμίτσης
Ερμηνεία : Κώστας Καράλης
***
ANNA
IT'S NOT THE RAIN
Anna it isn't rain
that nicked your look
It is because you're
lonely and if you say 'no' will be a lie
I know, I know hot
tears if I see them in a stranger's eyes
Anna why should I
hide from you, I am lonely just like you.
So come on, don't be
late, but I'm just telling you, please
Say what you like but
not that you have allegedly loved me.
Anna people hurt and
are afraid of the dark
So many speak of love
just to spend the night,
So many say 'I love
you' and forget it when the day breaks
Anna I will never say
this word if I don't feel like saying it.
So come on don't be
late, but I'm just telling you, please
Say what you like but
not that you have allegedly loved me...
Lyrics
: Giannis Kalamitsis
Vocals : Costas Karalis
Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΔΡΑΣ
Φεύγαμε πάντα από τις
γκαλερί μοντέρνας τέχνης
με ένα αίσθημα φόβου:
μην κατανοώντας ποτέ πλήρως
την εμπειρία,
θεωρώντας την, ωστόσο,
ως ένα ακόμη πολιτιστικό εισιτήριο
για να συνεχίσουμε να
υπάρχουμε.
Για να συνεχίσουμε, περιστασιακά,
να επιστρέφουμε.
Συνήθως απεικόνιζαν τη
γέννηση μέσα στον εαυτό
σαν ένα συρρικνωμένο
σφάγιο
που μεγάλωνε στη μήτρα
ενός αθώου κοριτσιού
-και αρκετές γυναίκες
που βαδίζαν ανδρικά
στον απόηχο της
φεμινιστικής διαμαρτυρίας
ταυτίστηκαν με εκείνο το
κορίτσι.
Λένε ότι οι άντρες δεν
θα καταλάβουν τι σημαίνει
να είσαι φορέας της νέας
ζωής.
Ο ίδιος ο Θεός είναι
άνδρας. Η πατριαρχία χιλιετιών
κρατά την επιείκεια κάτω
από μια παράξενη σκιά
μη ανθρώπινων
συναισθημάτων
εκεί που το αδύναμο φύλο,
εύθραυστο, φιλάσθενο,
συγκαλυμμένο από κοινωνικούς
κανόνες
υπάρχει σαν μαρμάρινη αναπαράσταση
όχι δύναμης και σθένους
φτιαγμένη όμως από τα
υλικά της αντοχής.
Σαν μισή μάσκα ανδρικής
ταυτότητας
που την βλέπεις με το
μάτι του μυαλού
αλλά δεν κατανοείς ποτέ
πλήρως
την εμπειρία.
Βασιλική
Δραγούνη
